JEOTEKNİK ETÜD
T.C.
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI
Afet İşleri Genel Müdürlüğü
Sayı : B.09.0.AİŞ.0.00.00.00/ Kriz / 10337
Konu : Plana Esas Jeolojik, Jeolojik- Jeoteknik ve
Mikrobölgeleme Etüt Genelgesi
GENELGE
2008
İlgi: a) 31.05.1989 tarih ve 4343 sayılı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Genelgesi.
b) 15.10.1999 tarih ve 2023 sayılı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Genelgesi.
c) 04.04.2003 tarih ve 4256 sayılı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Genelgesi.
d) 18.04.2007 gün ve 6450 sayılı Bakanlık Makamı Oluru
e) 02.08.2007 gün ve 13062 sayılı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Genelgesi.
Mevcut veya olası yerleşim alanlarında afet zararlarının azaltılması ve afete duyarlı planlamanın
etkin hale getirilmesi için İmar Mevzuatı’nda tanımlı Ek-1’de belirtilen planların hazırlanmasından önce,
plan ölçeğiyle uyumlu nitelikte, Jeolojik Etüt, Jeolojik- Jeoteknik Etüt ve Mikrobölgeleme Etüt
Raporları’nın hazırlanması ve sonuçlarının ilgili idarelerce plan kararlarına yansıtılması gerekmektedir.
Bakanlığımızca 29 Eylül – 01 Ekim 2004 tarihleri arasında düzenlenen Deprem Şurası komisyon
raporlarında, İmar Planlarına esas olarak hazırlanacak etüt raporlarına bir standart getirilmesi ve ilgi (a)
Genelgenin güncellenmesi gerekliliği vurgulanmıştır.
Bakanlığımızca yürütülen yurtiçi - yurtdışı projelerden elde edilen sonuçlar doğrultusunda bir
mevzuat çalışması yapılması talimatı ilgi (d) Makam Oluru ile verilmiştir.
Jeolojik-jeoteknik etüt raporlarının onay işlemlerini düzenleyen ilgi (c) Genelge uyarınca
Valiliklerince onaylanarak Afet İşleri Genel Müdürlüğü’ne gönderilen yaklaşık 1.500 raporun
incelenmesi ve Valiliklerden, rapor müelliflerinden ve diğer kurum-kuruluşlardan alınan sözlü ve yazılı
başvuruların değerlendirilmesi sonucunda; söz konusu Genelgenin anlaşılmasında ve uygulanmasında
bazı teknik ve idari problemlerin yaşandığı tespit edilmiştir.
Bu çerçevede; farklı kurum, kuruluş ve tüzel kişilikler tarafından hazırlanan Plana Esas Jeolojik
Etüt, Jeolojik- Jeoteknik Etüt ve Mikrobölgeleme Raporları’nın günümüzün şartlarına uygun hale
getirilmesi, standartlarının geliştirilmesi ve yükseltilmesi, daha fazla teknik bilgi, yorum ve öneri içermesi
amacıyla; ilgi (a), (c) ve (e) Genelgeler iptal edilmiş ve hazırlanacak Etüt Raporlarının esasları,
formatları, ekleri ile Onay Makamları bu Genelgeyle yeniden belirlenmiştir.
Ülkemizin, jeolojik, jeomorfolojik, meteorolojik ve sismolojik özellikleri nedeniyle, yüksek
derecede doğal afet tehlike ve riski taşıdığı göz önüne alındığında ve 7269 sayılı Kanun gereğince; afet
zararlarının azaltılması ve afete duyarlı bir planlama yapılmasına esas olmak üzere, kamu kurum ve
kuruluşları ile Mahalli İdarelerin Ek-1’de belirtilen planlar ve bunlara ait ilave ve/veya revizyon
çalışmalarında, söz konusu etütlerin bu genelge ekinde verilen formata uygun olarak hazırlatması, ayrıca
- İlgi (b) Genelge öncesi mevcut yerlesim alanlarında imar planına esas etutleri varsa, bu genelge
ekinde verilen formata uygun olarak yenilemesi; yoksa hazırlatması;
- İlgi (b) Genelge sonrası, hazırlanan ve revize edilen plana esas etütleri irdelemesi, gerekiyorsa
yenilemesi,
- İlgi (e) Genelge iptal edilmiş olup, kıyı kenar çizgisi ile kıyı çizgisi arasındaki alanlar ve deniz
tarafında projelendirilecek alanlara ilişkin etüt raporları ise genelge ekinde verilen ek-1 tablonun
“Uygulama İmar Planı” bölümünün tabii olduğu koşullara göre hazırlanması,
gerekmektedir.
1, 2, ve 3’üncü Derece Deprem Bölgeleri ve nüfusu 30.000’den fazla yerleşim alanlarında imar
planlarına esas jeolojik - jeoteknik etüt raporları ekinde sunulan yerleşime uygunluk haritalarının plan
bütünlüğünü sağlaması, yerleşim alanının genelini kapsayacak şekilde afet tehlike ve riskini yansıtması,
güvenli arazi kullanımı ve bölgeleme kararlarının alınabilmesi için, özellikle yüksek riskli yerleşim
alanlarında uzun dönemli kullanılabilecek nitelikte afet tehlike ve risklerini içeren yerbilimsel verilerle
planlamaya altlık teşkil etmek üzere, Ek-1’de belirtilen planlar için Ek-2’de verilen formata uygun
mikrobölgeleme etüt raporları hazırlanacaktır.
Kavram karmaşasını önlemek ve ifade birlikteliğini oluşturmak amacıyla, hazırlanacak etüt
raporlarında Yerleşime Uygunluk Değerlendirilmelerinde, Jeoteknik Gerekli Alan (JEGA) terimi yerine
Ayrıntılı Jeoteknik Gerektiren Alan (AJE) terimi kullanılacaktır. Plan Kademelerine Göre Hazırlanacak Rapor Türleri ve Uyulacak Esaslar :
Farklı tür ve ölçeklerdeki planlar için afet tehlikesi, mühendislik problemleri, nüfus kriterleri göz
önünde tutularak hazırlanacak rapor türleri, bunlara ilişkin formatlar ve esaslar Ek-1 ve Ek-2 de
verilmiştir.
Afet İşleri Genel Müdürlüğü Tarafından Onaylanacak Raporlar:
- Ek-1’de belirtilen “üst ölçekli” planlara esas olarak hazırlanacak raporlar,
- Mikrobölgeleme Etüt Raporları,
- Ek-1’de belirtilen planlara esas olmak üzere hazırlanan raporların yerleşime uygunluk
değerlendirmesinde Uygun Olmayan Alan (UOA) ve Ayrıntılı Jeoteknik Etüt Gerektiren Alan
(AJE) içeren raporlar,
- Onaylı etüt raporuna göre, Uygun Olmayan Alan (UOA), Ayrıntılı Jeoteknik Etüt Gerektiren Alan
(AJE) ve Jeoteknik Etüt Gerekli Alan (JEGA) olarak belirlenmiş alanların yerleşime
uygunluğunun yeniden değerlendirilmesi için hazırlanan raporlar.
- İller Bankası Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan veya hazırlatılan raporların yerleşime uygunluk
değerlendirmesinde Uygun Olmayan Alan (UOA) ve/veya Ayrıntılı Jeoteknik Gerektiren Alan
(AJE) içeren raporlar.
Valiliğince (Bayındırlık ve İskan İl Müdürlüğü) Onaylanacak Raporlar:
- Ek-1’de belirtilen Planlara esas olmak üzere hazırlanan raporların yerleşime uygunluk
değerlendirmesinde; Uygun Alan (UA) ve/veya Önlemli Alan (ÖA) içeren raporlar,
- İller Bankası Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan veya hazırlatılan raporların yerleşime uygunluk
değerlendirmesinde Uygun Alan (UA) ve/veya Önlemli Alan (ÖA) içeren raporlar.
Değerlendirme ve onay için Valiliğine verilen raporların saha ve büro incelenmesi neticesinde
Valiliğin onama yetkisinde kalan ancak etüt kapsamında Afet İşleri Genel Müdürlüğü’nün onama
yetkisini ilgilendiren konularda veya Valiliğince gerekli görülmesi halinde, bu raporlar incelenmek ve
onaylanmak üzere Valiliğince üst yazı ekinde, Afet İşleri Genel Müdürlüğü’ne gönderilecektir.
Valiliği tarafından onaylanan raporların bir sureti, Ulusal Afet Arşiv Sistemi’ne eklenmesi
amacıyla, onay işlemini takiben ekleri ile birlikte en geç 30 gün içerisinde Afet İşleri Genel
Müdürlüğü’ne gönderilecektir.
